Beti egon da presente “presoak etxera” aldarrikapena, baina bi hilabeteko itxialdiaren ondoren, atzo (hilak 29) hilabete bakoitzeko azken ostiraletan presoen eskubideen alde egin ohi den elkarretaratzea berriro egin da, eta 50 sopeloztar bildu dira 20: 00etan udaletxeko plazan.

Osasun arauak errespetatuz: parte-hartzaileen artean bi metroko tartea utziz eta musukoa jantzita, “Kaleak, eta tabernak hutsik, plaza bete!” lelopean, preso guztien egoera gogoratu da, arreta berezia jarriz Sergio Polo eta Urko Labeaga sopelostar presoengan.

Presoak Euskal Herrira ekartzeko aldarrikapena premiazkoa da, baina gaur egungo Covid-19ak sortutako osasun krisi egoerarekin, ezinbesteko urratsa da eta horrela sinbolizatu zen atzo udaletxeko plazan.

“Egunerokotasunera” itzultzen ari garen honetan, osasun krisiak “lozorroan” izan dituen herriko hainbat gai berriro jorratzen ari dira eta haien artean badago Sopelako ikastetxe publikoek duten leku falta; berez gai larria, larriagoa izan daitekeena irailean, 2010-2021 ikasturtearen hasieran, Covd-19ari aurre egiteko har litezkeen neurrien artean gelako ikasle kopurua murriztea aurreikusten baita.

Hiru proiektu: handitzea eta eraikin berriak

Maiatzaren 22an batzartu zen Sopelako Hezkuntza Mahaia herriko alderdi politikoek aurkeztu dituzten proiektuez sakontzen jarraitzeko eta datorren ikasturtean ikastetxeetan Covid-19ak izan dezakeen eragina baloratzeko. Une honetan 3 egitasmo daude mahai gainean: PNVk egungo Zipiriñe handitzea proposatzen du; EHBilduk eraikin berria egitea Loroño inguruan eta DB-TUk institutu berria eraikitzea Loiolan eta Zipiriñeko etapa batzuk Iberrera lekualdatzea. Sopela.net-ek sakon informatu du hiru proiektu hauetaz (irakurri: ikastetxeen leku arazoak konpontzeko proiektuak Hezkuntza Sailaren esku.)

Hezkuntza Mahai honetan parte hartzen dute Zipiriñe eta Iberreko IGEren ordezkariek, ikastetxe biren zuzendaritzek eta herriko talde politikoek.

Sopelak ere erabaki behar du

Patxi Ruiz presoaren egoera dela eta, Sopelako zenbait tokitan: Batzokian, Herriko Etxean, elizan eta banku batean, pintadak agertu ziren herenegun, maiatzaren 14an. Pintadak hauen aurrean herriko alderdi guztiek desadostasuna adierazi dute hausnarketa ezberdinen bidez

Sopelako udalak herriko jaiak bertan behera uztea erabaki du: San Joan sua, San Pedroak, Karmenak eta Santa Marina. Erabakia bozeramaileen bileran hartu da aho batez bizi den osasun egoera kontutan harturik eta osasun publikoaren aholkuak jarraituz.

Ekarpenak

PNVko bozeramaileak proposatu zuen bi ekitaldi “sinboliko” antolatzea, bata San Pedro egunean eta bestea Karmen egunean. Pandemiaren eboluzioak horretarako aukera ematen badu, EHBilduk proposatu zuen atea irekita uztea udazkenean asteburu bi antolatzeko, bata Sopelan eta bestea Larrabasterran programazio bereziren bat garatuz herritarrei, ostalariei eta herriko elkarteei ondo etor dakiekeelakoan.

“Así no abrimos. Horrela ez” adierazi dute Sopela eta Larrabasterrako tabernari eta hostalari askok “deseskalada” fase honetan haien tabernak zabaldu ahal izateko bete behar dituzten baldintzak kontutan hartuz.

Zabaldu duten bideo baten bitartez, haien kexa eta aldarrikapen nagusiak adierazi dituzte, “baldintza duinak” eskatuz haien negoziontzat. “Konpensazioak” ere eskatzen dituzte, irekitzeko dauzkate mugak lehundu ahal izateko: zergen gerorapena, EBEE-ak (Erteak) mantentzea eta segurtasun neurriak betetzeko laguntzak, besteak beste.

Osotara 19 tabernaren jabeek hartzen dute parte bideoan eta baldintza hauetan ez dutela zabalduko diote.

Covid 19ak eragindako osasun krisia dela-eta, langabeziak gora egin du Sopelan. Apirilaren amaieran, gure herriko langabezia-tasa %11,2koa zen, alegia, 773 herritar zeuden egoera honetan.

2019. urtearen amaieran (abenduan) Sopelako langabezia-tasa %9,4koa zen (673 lagun); beraz %1,8 igo da tarte honetan. Igoera martxoan hasi zen sumatzen osasun krisia hasteaz batera: langabezia %10,7koa izan zen (735 herritar)

Ezkutuan dauden errealitateak: emakumeak, zerbitzuak, DBE (RGI), EBEE (Erteak)…

Konfinamenduaren ondorioz, etxean sartuta daude sopeloztarrak. Berrogeialdiak lau aste bete dituenez, herritarren bizipenak zeintzuk diren partekatzeko elkarrizketen seriea da hau. David Rufián Serviovio/BeOneko langilea da. Harekin hitz egin du SOPELA.NETek eta lagileek duten egoerari buruz hitz egin du. 

Apirilaren 30ean izandako Udal Osoko Bilkuran, Sopelako udaletxean ordezkaritza duten bost alderdietako lauk testu komuna aurkeztu zuten. Lau alderdi hauek hitzartu zuten Covid-19ak eragindako osasun krisiaren aurrean, hilabete batean Gizartea Biziberritzeko eta Ekonomia Suspertzeko Udal Plana aurkeztuko zutela.

Aurrekontu-aldaketa adostua

Osasun krisia dela-eta, aurreikus daiteke udalerriko kultura eta kirol-jarduera jakin batzuk ezin izango direla gauzatu (jaiak, ikuskizunak,ospakizunak, Kosta trail..) eta era berean, egin asmo ziren azpiegitura eta obra batzuek atzerapena izatea. Hori dela eta, talde politikoen artean adostuko den aurrekontu-aldaketa egitea proposatzen da eta bertan, diru kantitatea esanguratsua jasotzea krisi ekonomikoaren bilakaeran hartu beharreko ekintzak behin-behinekoz estaltzeko modukoak izan daitezen. Diru laguntzak kautela handiz proposatuko dira saihesteko beste administrazio batzuek emandakoekin  bateraezintasuna.

Plan hau lehenbailehen gauzatzeko eta eskudirua berehala eduki ahal izateko, aipatutako aurrekontu-aldaketa  alkatetzaren dekretu baten bidez egingo da, bestela argitaratze-epeen zain egon beharko litzateke eta  une honetan geldirik daude. Era berean, ordaindu gabeko ez-ohiko bozeramaileen batzordearen bidez maiatzean, ekainean, eta beharrezkoa balitz 2020 osoan zehar, krisiaren bilakaeraren jarraipena egingo da har daitezkeen ekintzak eta uneko aldaketak adosteko.

Lau alderdien arteko adostasuna